همه چیز درباره تخت جمشید ایران + تصاویر

مقدمه ای بر تخت جمشید

تخت جمشید نمادی از شکوه و عظمت در ایران باستان و یکی از جاهای دیدنی شیراز است. شاید بتوان منطقه تخت جمشید و بناهای باقی مانده در آن را از مهم‌ترین اسناد تاریخ تمدن در جهان دانست. ازاین‌رو، دانشمندان و باستان‌شناسان برجسته‌ای از سراسر جهان برای بازدید از تخت جمشید به ایران سفر کرده‌اند.

تخت جمشید یادگار پادشاهان هخامنشی از ۲۵۰۰ سال پیش در ایران است. با توجه به عظمت امپراتوری هخامنشیان در ایران باستان که بخش قابل توجهی از شرق جهان را شامل می‌شد، می‌توان به شکوه مقر فرماندهی این پادشاهان در تخت جمشید پی برد.

تخت جمشید را نه تنها می توان یکی از مهم‌ترین  جاذبه تاریخی گردشگری شیراز بلکه می توان معروف ترین جاذبه گردشگری ایران برای کل دنیا دانست. حتی کسانی که اهل تاریخ و اهل سیر و سفر نیستند نام تخت جمشید را شنیده اند و احتمالا درباره آن مطالعاتی داشته اند. این موضوع عظمت و بزرگی تخت جمشید را نشان می دهد. خیلی ها آرزو دارند یک بار این فرصت را پیدا کنند تا بتوانند از تخت جمشید بازدید کنند. هر کدام از ستون های بزرگ تخت جمشید نمایانگر قدرت و عظمت حکومت هخامنشیان و سازندگان آن هاست.

آنچه باعث جلب توجه جهانیان به تخت جمشید می‌شود، تنها قدمت تاریخی این شهر باستانی نیست. باستان‌شناسان از مطالعه دقیق روی کتیبه‌ها و آثار به دست آمده از این منطقه، به پیشرفتگی تمدن در ایران باستان پی برده‌اند. قوانین اجتماعی دوران هخامنشیان نیز تعجب بسیاری از تاریخ‌دوستان را برانگیخته است.

تخت جمشید را در جهان به‌عنوان نماد تمدن پارسی ایران زمین می‌شناسند. محوطه تخت جمشید که از جاهای دیدنی استان فارس است و در نزدیکی مرودشت شیراز قرار دارد، شکوه معماری کاخ پادشاهان در عصر ایران باستان را نشان می‌دهد. پادشاهان هخامنشی در اوج قدرت، کاخ‌های سنگی خود را در دل کوه و در نزدیکی شهر شیراز بر پا کردند تا برای آیندگان تصویری روشن از گستره فرمانروایی خود به یادگار بگذارند.

تخت جمشید را در جهان با نام «پرسپولیس» می‌شناسند که این نام به زبان یونانی است. ستون‌ها، سر ستون‌ها، کتیبه‌ها، نقش برجسته‌ها، کاخ‌ها و دروازه‌های باقی مانده در محوطه تخت جمشید، از مشهورترین آثار تمدن در جهان به شمار می‌آیند. محوطه تخت جمشید که نام دیگر آن «سرزمین پارسه» نیز هست، گردشگران زیادی را از سراسر جهان، در طول سال به شیراز می‌کشاند.

در دوران معاصر پژوهشگران تاریخی و باستان شناسان زیادی روی تخت جمشید به تحقیق و حفاری پرداختند و حتی خیلی از آثار پیدا شده از آن توسط کشورهای خارجی به سرقت رفته است. تخت جمشید ۲۵ قرن پیش توسط داریوش هخامنشی در دامنه کوه های رحمت ساخته شده است و در ساخت این بنا بیشمار هنرمندان و معماران مشارکت داشته اند.

کارگران انبوهی متشکل از زنان و مردان در ساخت این بنای عظیم نقش ایفا کرده اند. شیوه رفتار پادشاهان هخامنشی با کارگران با فراعنه مصر متفاوت بود. هخامنشیان به این کارگران در قبال کار دستمزد اعطا می کردند. ساخت این بنا تا ۱۲۰ سال طول کشیده است.

قسمت های متفاوت و بخش بندی تخت جمشید از نظر ساختاری

همه چیز درباره کاخ آپادانا: یکی از بخش های مهم تخت جمشید

آپادانا بزرگترین کاخ تخت جمشید شیراز است. اریک اشمیت یکی از حفاران تخت جمشید است. او آپادانا را بزرگ ترین و با شکوه ترین بنای تخت جمشید می داند. از این کاخ ۱۴ ستون باقی مانده است تعداد کل ستون های آن در دورانی که سر پا بود ۷۲ ستون تخمین زده می شود. از دیگر نام های این کاخ می توان به کاخ بار، کاخ داریوش بزرگ و کاخ خشایارشا اشاره کرد.

سنگ نوشته های آپادانا نشان می دهد که کار ساخت این کاخ را داریوش آغاز و خشایارشاه به پایان رسانده است. یک کاخ مشابه همین آپادانا توسط داریوش در شوش هم ساخته شده است که در مطالعه و تحقیق خود نباید این دو را با یکدیگر اشتباه بگیرید. بخش عظیمی از این کاخ در حمله اسکندر در آتش سوخت و بخشی دیگر نیز در طول سال ها از بین رفت.

همه چیز درباره کاخ تچر : یکی از بخش های مهم تخت جمشید – نگاهی به کاخ زمستانی پادشاه 

تچر یکی دیگر از کاخ های تخت جمشید است که با پله به آپادانا متصل می شود و در سمت جنوب غربی آن قرار دارد. تچر یعنی کاخ زمستانی و توسط داریوش ساخته شده است. باستان شناسان معتقدند که در محوطه این کاخ یک باغ هم وجود داشته است. این کاخ ۱۲ ستون داشته است. سنگ های خاکستری که در ساخت ستون ها و دیوارهای کاخ استفاده شده بود به آن حالتی مثل آیینه می داد و تصاویر را منعکس می کرد.

در دیوار و چارچوب های این کاخ کتیبه هایی از شاه هخامنشی و ملازمانش وجود داشته است. علاوه بر این کتیبه هایی از حکومت های مختلف نیز مانند شاپور دوم، عضدالدوله دیلمی، بهاالدوله دیلمی، علی آق قویونلو و سلطان ابراهیم میرزا تیموری در این کاخ وجود دارند.

در جنوب این کاخ یک پلکان با نقش های مختلف نظیر افراد آشپزخانه، خواجگان درباری، سربازان نیزه دار و خدمتکاران وجود دارد. از دیدنی های کاخ تچر می توان به سنگ نوشته های خشایارشا، اردشیر سوم و سنگ نگاره اهورا مزدا اشاره کرد.

کاخ شورا:

نام دیگر کاخ شورا، کاخ سه در است. این کاخ به دستور اردشیر یکم ساخته شده است. برخلاف نامش این کاخ ۴ در دارد. پیش از تخریب، این کاخ دارای بالکن هایی بوده است. این کاخ دارای دو ستون با سرستون سر انسان است و به همین دلیل به آن کاخ شورا می گویند. احتمال می رود در گذشته این کاخ برای مشورت پادشاه و مشاورانش مورد استفاده قرار می گرفته است.

کاخ هدیش:

یکی دیگر از کاخ های این مجموعه کاخ هدیش است. این کاخ که پژوهشگران آن را کاخ شخصی خشایارشا می دانند با یکسری پلکان به کاخ ملکه ارتباط پیدا می کرد. از آن جایی که آتنی ها نسبت به خشایارشا کینه داشتند آتش زدن تخت جمشید را از کاخ هدیش آغاز کرده اند. در وجه تسمیه این کاخ آمده است که هدیش نام همسر دوم خشایارشا بوده است.

کاخ ملکه:

کاخ ملکه بعد از حفاری های متعدد در تخت جمشید کشف شد. این کاخ اکنون مرمت شده است و از آن به عنوان موزه برای نمایش آثار باستانی کشف شده استفاده می شود. در ستون های این کاخ از ساروج سرخ استفاده شده است و برای استفاده دوباره از آن سقف چوبی اش مرمت شده است. می توانید حین بازدید از کاخ تخت جمشید از اشیای کشف شده آن که در یکی از کهن ترین کاخ های آن نگهداری می شود دیدن کنید.

خزانه:

خزانه از مجموعه ای از کاخ ها تشکیل شده است. در خزانه یک تالار با ۹۹ ستون، یک تالار صد ستونی، تعدادی سالن، اتاق و دو حیاط خلوت قرار دارد. محتویات خزانه توسط اسکندر مقدونی به غارت رفت ولی با این حال با حفاری این محل یکسری اشیا و آثار کشف شدند. این خزانه را از غنی ترین خزانه های تاریخ ایران می دانند. مجلس تاجگذاری خشایارشا در این محل برگزار شده است.

کاخ ملل:

نام دیگر این کاخ، کاخ دروازه کشورهاست. کاخ ملل در شمال غربی تخت جمشید ساخته شده است. این کاخ ساخته شده است تا نمایندگان کشورهای مختلف ابتدا به آن وارد شوند و با هدایایشان انتظار ورود به کاخ آپادانا را می کشیدند.

این موضوع را پژوهشگران از روی کتیبه های موجود در این کاخ کشف کرده اند. کاخ ملل در اصل دارای ۴ ستون بوده است ولی اکنون تنها ۳ ستون از آن باقی مانده است. این تالار دارای سه درگاه از طرف غرب، شرق و جنوب ساختمان بوده است. تندیس هایی با ظاهر گاو بالدار با سر انسان در ورودی های این کاخ نصب شده اند.